سفارش درس پژوهی برای مدرسه *ویژه معلمان و دانشجو معلمان*
سفارش درس پژوهی و اهمیت آن
درس پژوهی یعنی مطالعه و تحقیق جمعی از معلمان، پیرامون روشهای تدریس و رفع موانع یادگیری دانشآموزان. با اینکه همه ما به اهمیت درسپژوهی واقف هستیم ولی اقدامی مؤثر در این زمینه نمیبینیم.
متخصصان تعلیم و تربیت ایدههای عالی در این زمینه ارائه کردند. ولی این ایدهها زمانی ارزشمند است که به صورت عملی مورد استفاده قرار بگیرد. لذا تا زمانی که در سیستم آموزشی، درس پژوهی به معنای واقعی وجود ندارد ما میتوانیم تا حدودی این خلا را با سفارش درس پژوهی پر کنیم.
درسپژوهی چیست؟
درسپژوهی به توسعه حرفه معلمان کمک میکند. با تحقیق گروهی، معلمان با یکدیگر به تدوین طرح درس و اجرای آن در کلاس درس میپردازند و با مشاهده نتایج، در جهت بهبود یادگیری دانشآموزان همکاری و مشارکت میکنند. این مبتنی بر راهکار ۷-۱۱ سند تحول بنیادین و برنامه درس ملی است که در آن بر توسعه پژوهشگری و افزایش توانمندی حرفهای معلمان به شکل فردی و گروهی تأکید شده است.
پژوهش درسی تنها مختص مدارس نیست و سایر سازمانها از جمله دانشگاهها درصورت بها دادن به کیفیت تدریس و اهمیت دادن به فعالیتهای گروهی میتوانند از این روش برای بهبود کیفیت تدریس بهره ببرند.
همانطور که گفته شد با درس پژوهی، معلمان به تدوین طرح درس، مشاهده، تحلیل و اجرا در جهت بهبود وضعیت یادگیری دانشآموزان میپردازند.
با همفکری و مشارکت معلمان احتمال خطا به حداقل خود میرسد.
معلمان و اساتید نقش اساسی برای پرورش فراگیرانی پویا، هدفدار، مسئولیت پذیر و مستقل دارند. هدف نباید تنها تمام کردن کتابها باشد بلکه هدف اصلی باید در کنار آموزش صحیح، بار آوردن فرزندانی با پتانسیل بالا جهت مدیریت و کارآفرینانی با انگیزه باشد. بنابراین آنچه به کلاس درس و فعالیتهای آن هویت میبخشد تواناییها و قابلیتهای اساتید است که در قالب شیوههای تدریس، نمود پیدا میکند.
دغدغه همه مربیان تعلیم و تربیت در کل دنیا بهتر کردن وضعیت یادگیری دانشآموزان است.
پژوهش درسی علاوه بر کمک به پیشرفت یادگیری دانشآموز، عمل تدریس را برای معلمان آسان میکند و دیگر لازم نیست معلمان تنها به روشهای خود متکی باشند؛ چه بسا شاید روش بعضی از آنها اشتباه هم باشد که هم به ضرر فراگیران است هم انرژی بیهودهای از معلم میگیرد. پس بهترین کار این است که معلمان طی جلسات متعدد روشهای خود را بروز کنند و از تجربههای یکدیگر در جهت بهبود وضعیت یادگیری دانش آموزان استفاده کنند.
در کشور ما هم قدمهای مثبتی در این زمینه گذاشته شده و اخیرا در ایران بیش از گذشته توجه همه به نظامهای آموزشی معطوف شده و نظامهای آموزشی سعی در بهبود یادگیری دانشآموزان داشتهاند.
ایجاد نسلی پژوهنده نیازمند معلمانی پژوهشگر است.
درس پژوهی در سایر کشورها
هیئت علمی دارای دو نوع دانش عینی و ضمنی است. دانش عینی، حاوی دستورالعملها و رویههایی است که قابل لمس است اما دانش ضمنی به شکل قابل لمس ارائه نمیشود و از طریق تجربههای فردی، انجام پژوهش، دادن ایدهها، مدلهای مختلف ذهنی، باورها و ادراکها به دست میآید. به خاطر همین، کلید موفقیت ژاپنیها همین است که بر دانش ضمنی تمرکز میکنند.
آنها فهمیدهاند که چگونه معنا و مفهوم را به دانش عینی تبدیل کنند.
در همه کشورهای پیشرفته درسپژوهی یکی از ارکان مهم آموزش است. به خاطر همین ما تا زمانی که این کار در مدارس به صورت فراگیر، اجرایی نشده با سفارش درس پژوهی میتوانیم جایگزین خوبی برای آن درنظر بگیریم.
یکی از راه های افزایش کیفیت دانش و مهارت تدریس در دانشگاهها، اشتراک دانش است و این کار با جلسات گروهی اساتید محقق میشود. این کار به طور شگفتانگیزی باعث نوآوریهای جدید میشود و عملکرد و شایستگی افراد و سازمان افزایش پیدا میکند. زیرا افراد درصدد بهتر کردن تدریس خود بر میآیند.
اهمیت درس پژوهی
درس پژوهی بستری را فراهم میکند تا معلمان روشهای تدریس درست را از یکدیگر بیاموزند و دانش خود را بالا ببرند. بازاندیشی به معلمان این امکان را میدهد تا راههای بهتری برای یاد دادن و یاد گرفتن در آموزشها پیدا کنند.
معلمان یاد میگیرند به جای استفاده از یک روش، آن هم تا آخر سال، در تمام مراحل از جمله: تبیین مساله، طرح نقشه، طرح درس، ایدهها، عمل، باز نگری و….. مشارکت داشته باشند. با این روش خطاها به حداقل میرسد و به کار گیری شیوه درست آموزش به یادگیری بهتر دانشآموز کمک میکند.
اهداف درس پژوهی
درس پژوهی، گسترس فرهنگ یادگیری مشارکتی را برای اساتید فراهم میکند.
اهداف:
- یادگیری اساتید از ایدههای یکدیگر
- تغییر روشهای قدیمی با بازدهی کم
- بازاندیشی در رفتارها
- آموختن از هم دیگر
- سهیم شدن در تجارب آموزشی و تربیتی دیگران
- تحلیل و بررسی چگونگی تفکر و یادگیری دانشآموزان در حین یادگیری
- شناسایی مسائل و مشکلات یادگیری دانشآموزان در موضوعات متفاوت
- اولویت بندی مشکلات
- پرداختن به مشکلات
- پیدا کردن بهترین راهحل
اصول درس پژوهی
پژوهش در میان اساتیدی که درس روش تدریس را آموزش میدادند اجرا شد، که اصول اجرای موفق درس پژوهی را شامل:
- کار تیمی
- صبوری
- اعتماد به گروه
- هم افزایی
- شراکت در رهبری
- مسئولیت مشترک
- هیجان جمعی
- تدریس تعاملی
- هم اندیشی
- فعالیتها و تعامل گروهی
- برنامه ریزی گروهی
- خلق فرصتهای تفکر گونه
- پویایی کلاس
- ایجاد روابط بین فردی
- تعدیل خصوصیات اخلاقی بد
- تفکر خلاق
- تفکر انتقادی
- حل مساله جمعی
- توانایی تحلیل اطلاعات
- فرصتهایی برای تفکر و راه حلهای مختلف
- جامعیت علمی
- رشد بینش عملی
- درک موقعیت
- پیوند نظر و عمل
- انسجام
محدودیتهای اجرای درس پژوهی “لزوم سفارش درس پژوهی”
بعد از اجرای پژوهش درسی به مزیتهای قابلتوجهی از طرف اساتید که قبلا نیز به آنها پرداختیم، اشاره شد.
و در کنار مزیتها، به محدودیتهایی نیز اشاره شد که ما به چند مورد اشاره میکنیم:
- طراحی برنامههای درسی و تدریس به صورت مشارکتی کار دشواری آمد چون تا ِآن زمان این موارد به صورت فردی انجام میشد.
- اگر اعتقادات یک شرکت کننده مغایر با رویکردهای اصلاح در درس پژوهی باشد، پژوهش درسی موفق نخواهد شد.
- دانشکده اغلب دانش محتوا را به آموزش با کیفیت ترجیح میدهد. و تقویت یادگیری کمتر اهمیت دارد.
- مورد مهم دیگر نداشتن زمان کافی برای اینطور جلسات عنوان شد.
همانطور که ملاحظه کردید هنوز محدودیتهایی بر سر راه آموزش اصولی وجود دارد و تا رفع این محدودیتها و تغییر در شیوه و تفکر بعضی از آموزگاران و اساتید و مدرسه و دانشگاه با سفارش درس پژوهی تا حد امکان به پیشرفت خود و فراگیران کمک کنیم.
سخن پایانی
با توجه به انچه در آژانس کنکور خواندیم. اهمیت درس پژوهی بر هیچکس پوشیده نیست تا جایی که در سایر کشورها، پژوهش درسی صحیحترین شیوه برای یادگیری بهتر فراگیران محسوب میشود. ولی در ایران به خاطر یک سری مسائل آنطور که باید و شاید به این شیوه ارزشمند پرداخته نشده، بنابراین با سفارش درس پژوهی میتوانیم تا حد زیادی فقدان آن را جبران کنیم.
اگر سوال، نظر یا پیشنهادی داشتید با ما و دیگر دوستان به اشتراک بگذارید.
نظر دادن بسته شده.